Γάμος τῶν κληρικῶν καί δή τῶν ἐν χηρείᾳ ἤ ἐν διαζεύξει.

ἀρχιμ. Σαράντη Σαράντου

Ἀμαρούσιον 5-9-2018

Μακαριώτατε πάτερ καί Δέσποτα,
Ἀρχιεπίσκοπε Ἀθηνῶν καί πάσης Ἑλλάδος
κ. Ἱερώνυμε.

Εὐλαβῶς ἀσπάζομαι τήν δεξιάν Σας.

Συχωρέστε με γιά τήν ἀναδημοσίευση τεσσάρων παρελθόντων κειμένων μου γιά τό πολύ σοβαρό θέμα τοῦ γάμου τῶν κληρικῶν καί δή τῶν ἐν χηρείᾳ ἤ ἐν διαζεύξει.

Ἀσφαλῶς καί δέν ἔχω τή θεόπνευστη διάκριση τῶν ἁγίων κληρικῶν τῆς ἁγίας Ὀρθοδοξίας μας. Θρηνῶ καί ὀδύρομαι γιά τίς περιπτώσεις τῶν ἀδελφῶν κληρικῶν πού ὑφίστανται τήν ὡς ἄνω δοκιμασία, ἀπό την ὁποία μύρια ἄλλα δεινά ἀπορρέουν. Γιά νά μήν ἐπιτρέπει ὅμως ἡ ἁγιωτάτη Ἐκκλησία μας, τό ζωντανό Σῶμα τοῦ Χριστοῦ, τό δεύτερο Γάμο, σημαίνει ὄχι ἀναισθησία καί ἀδιαφορία, ἀλλα μείζονα ἀγάπη, ἰδιαίτερη στοργή, πρόσκληση σέ ἐν Χριστῷ προβιβασμό καί φιλανθρωπότερο τρόπο οἰκογενειακοῦ βίου, σταυρικό μέν, ἀλλά καί γεμάτο ἀπό θεία παρηγορία ἀσυλλήπτων θεανθρωπίνων διαστάσεων, κατά τόν Ἅγιο Ἰωάννη τό Χρυσόστομο.

Ταπεινῶς παρακαλῶ τούς ἀδελφούς χειμαζομένους κληρικούς νά ἐμπιστευθοῦν τήν ἁγιωτάτη Μητέρα μας, πού εἶναι ὁ στῦλος καί τό ἑδραίωμα τῆς ἀληθείας, νά κάνουν τά πρῶτα βήματα τῆς ὑπομονῆς καί θά πληρωθοῦν μέ μοναδικές καί πραγματικές ἐν Χριστῷ ἐμπειρίες, πού ἄδηλα καί κρύφια, μυστικῷ τῷ τρόπῳ, θά μεταγγισθοῦν καί στά παιδιά τους καί στά ἐγγόνια τους. Θά δοῦν πολλαπλάσια ἐν Χριστῷ καταξίωση τοῦ ἑνός καί μοναδικοῦ γάμου τους. Δέν εἶναι ψεύτικη καί μεταφορική ἡ τελευταία εὐχή τοῦ ἱεροῦ μυστηρίου τοῦ Γάμου πού λέγει: «Παράλαβε τούς στεφάνους αὐτῶν ἐν τῇ Βασιλείᾳ σου ἀσπίλους καί ἀμώμους καί ἀνεπιβουλεύτους διατηρῶν αὐτούς εἰς τούς αἰῶνας».

Μακαριώτατε,

Ἀπορῶ καί ἐξίσταμαι! ἐκπλήσσομαι μέ ἀπόφαση τῆς Ἱερᾶς Συνόδου τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου. Μήπως ἔγινε κάποια ξαφνική ἔφοδος «κομάντος» τοῦ φιλόξενου κράτους μέσα στό ὁποῖο ζοῦν; Μήπως κατά τήν ἡμέρα τῆς συνεδρίας ὁπλισμένοι οἱ κομάντος, ἔβαλαν τό πιστόλι στούς πολιούς κροτάφους τῶν σεπτῶν Ἱεραρχῶν καί κάποιος ἀνώτατος ἀδίστακτος ἀξιωματικός τῶν εἰδικῶν δυνάμεων ἐπέδωσε ἕτοιμο ἔγγραφο πρός ὑπογραφή ἀπό τόν ἀνώτατο Πρόεδρο τοῦ κράτους στό ὁποῖο ὑπηρετοῦν, γιά νά ἀτιμάσουν τό Οἰκουμενικό Πατριαρχεῖο; Δέν μποροῦμε νά φαντασθοῦμε ἄλλη ἐκδοχή. Μόνο ἄν εἴχαμε παπικοῦ τύπου ἀπολυταρχική ἐκκλησιαστική ἐξουσία θά μπορούσαμε νά φαντασθοῦμε ἔκδοση τέτοιας ἐξωφρενικῆς ἀποφάσεως.

Πηγαίνει ὁ νοῦς μας καί στή μονοθεϊστική τῶν γειτόνων νομοθεσία πού ἐπιτρέπει θεσμικά νά ἰσχύει γάμος ἑνός ἀνδρός μέ δύο ἕως τέσσερις ταυτοχρόνως γυναῖκες. Τόσο ἄμεσα ἐπηρεάζονται κάποιοι ἄνθρωποι ἀπό τή γείτονα μονοθεϊστική θρησκεία πού παραλύουν, λυώνουν, μπροστά στά «σύγχρονα» προβλήματα καί στίς «σύγχρονες ἀνθρώπινες ἀνάγκες»; Χιλιάδες σήμερα δέν εἶναι οἱ χῆρες καί τά ὀρφανά ἀνά τήν οἰκουμένη; Χιλιάδες ἀντιστοίχως δέν ὑπάρχουν καί ἐν χηρείᾳ ἄνδρες; Ὅλους αὐτούς, ἐμεῖς οἱ ἱερωμένοι, δέν προσπαθοῦμε νά τούς παρηγορήσουμε μέ ἁγιογραφικές συμβουλές πού, κατά τήν κοσμική νοοτροπία, εἶναι ἀνέφικτες; Οἱ ἴδιες συμβουλές πρωτίστως δέν ἰσχύουν καί γιά τόν ἐν χηρείᾳ ἤ ἐν διαζεύξει ἱερωμένο;

Εἶναι δυνατόν, ἐκτός τῶν ἄλλων, νά μήν καταλαβαίνει ἡ Ἱ. Σύνοδος τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου, ὅτι μέ τήν ἐν λόγῳ ἀπόφαση αὐτοκαταργεῖται τό κύρος Της; Εἶναι ἤ δέν εἶναι θεματοφύλακας τοῦ συνόλου τῶν Ἱερῶν Κανόνων καί τῆς δισχιλιετούς Ἱερᾶς Παραδόσεώς μας πού θέλει τόν ἱερωμένο ἄψογο καί πιστό τηρητή τους; Μέ τήν ἐπιπόλαιη ἀπόφαση τῆς Ἱ.Πατριαρχικῆς Συνόδου δέν θρυμματίζεται βάναυσα ἡ ἱερότητα τοῦ Μεγάλου κατά Παῦλον Μυστηρίου τοῦ Γάμου; Πῶς οἱ ὀρθόδοξοι πιστοί ἀνά τήν οἰκουμένη θά ἀντικρίσουν τόν πνευματικό τους πατέρα νά χορεύει γιά δεύτερη φορά, ρασοφόρος, τό χορό τοῦ Ἠσαΐα;

Εὐσεβάστως ἐπισυνάπτουμε τά τέσσερα κείμενα γιά τό ἐπίμαχο θέμα, πού κατά καιρούς μέ ἀντίστοιχες ἀφορμές κατά τό παρελθόν ἔχουμε δημοσιεύσει.

Μετά τοῦ προσήκοντος ἐν Χριστῷ σεβασμοῦ

ἐλάχιστος ἐν πρεσβυτέροις

ἀρχιμ. Σαράντης Σαράντος

ἐφημέριος Ἱ. Ν. Κοιμήσεως Θεοτόκου Ἀμαρουσίου


ΙΕΡΑ ΣΥΝΟΔΟΣ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ

Ἀριθμ.  Πρωτ.  3782
Ἀριθμ.  Διεκπ.  2753

Ἀθήνῃσι 21η Νοεμβρίου 2006

Παναγιώτατε καί θειότατε Ἀρχιεπίσκοπε Κωνσταντινουπόλεως, Νέας Ρώμης καί Οἰκουμενικέ Πατριάρχα, ἐν Χριστῷ τῷ Θεῷ λίαν ἀγαπητέ καί περιπόθητε ἀδελφέ καί συλλειτουργέ τῆς ἡμῶν Μετριότητος, κύριε Βαρθολομαῖε, τήν Ὑμετέραν Θειοτάτην Παναγιότητα ἐν Κυρίῳ κατασπαζόμενοι ὑπερήδιστα προσαγορεύομεν.

Κομισάμενοι τά ὑπ’ ἀριθμ.  757 καί ἀπό 10ης παριππεύσαντος μηνός Αὐγούστου ἐ. ἐ. Τίμια Γράμματα τῆς Ὑμετέρας πεφιλημένης ἡμῖν Θειοτάτης Παναγιότητος, δι’ ὧν διαπυνθάνεσθε περί τῆς θέσεως τῆς καθ’ Ἑλλάδα Ἁγιωτάτης Ἐκκλησίας περί τοῦ θέματος τοῦ μετά τήν χηρείαν δευτέρου Γάμου τῶν Κληρικῶν, καί διεξελθόντες αὐτά ἐν τῇ Συνεδρία τῆς Ἱερᾶς Συνόδου τῆς 1ης  ὑπερμεσοῦντος μηνός Νοεμβρίου ἐ. ἔ., ἤχθημεν εἰς τήν Ἀπόφασιν ἵνα γνωρίσωμεν Ὑμῖν ὅτι ἡ Ἱερά Σύνοδος, ἡ ἀείποτε σεβομένη καί τηροῦσα τήν θεόσδοτον διδασκαλίαν τῆς Ἁγίας ἡμῶν Ἐκκλησίας, ἥτις ἐστίν ὁ ἀκλόνητος στῦλος καί τό ἀδιάσειστον ἑδραίωμα τῆς τοῦ Χριστοῦ ἀληθείας, καί ἡ ἀπαρασαλεύτως φυλάττουσα τούς Θείους καί Ἱερούς Κανόνας, τούς θεσπίζοντας ὅρια ἀμετακίνητα, ἅτινα οἱ πατέρες ἡμῶν ἔθεντο ἀλλά καί φιλανθρώπως προμηθευομένη ὑπέρ τῆς ἐν Χριστῷ σωτηρίας τῶν ψυχῶν, ὑπέρ ὧν ὁ Θεῖος τῆς Ἐκκλησίας Δομήτωρ ἀπέθανε καί ἀνέστη, ἔγνω ὅτι ἡ χορήγησις ἀδείας διά τήν τέλεσιν δευτέρου Γάμου εἰς τούς ἐν χηρείᾳ Κληρικούς, δέον ὅπως γίγνηται μόνον κατ’ ἄκραν οἰκονομίαν ὑπό τοῦ Ἀνωτάτου Συνοδικοῦ Ὀργάνου τῆς οἰκείας αὐτοῦ Αὐτοκεφάλου Ἐκκλησίας ἐξετασάσης, ἐνδελεχέστατα, κεχωρισμένως καί κατά περίπτωσιν ἕκαστον σχετικόν αἴτημα, μή δυναμένης τῆς οἱασδήποτε ληφθησομένης Ἀποφάσεως ἵνα λάβῃ καθολικήν ἰσχύν, μηδέ εἰς αὐτάς ταύτας τάς ὁμοίας αὐτῇ περιπτώσεις.  Τοῦτο δ’ ὅλον δύναται νά κυρωθῇ μόνον μετά ὁμόφωνον Ἀπόφασιν Πανορθοδόξου Συνόδου, ἐπί τῷ τέλει τῆς κοινῆς ἐφαρμογῆς αὐτῆς ὑφ’ ἁπασῶν τῶν ὑπ’ οὐρανόν Ἁγίων τοῦ Θεοῦ Ἐκκλησιῶν, τῶν συνηρμοσμένων, ὥσπερ χορδαί, κιθάρα εἰς τήν ἄρρηκτον ἑνότητα τῆς Πίστεως.

Ἐπί δέ τούτοις καί αὖθις τήν Ὑμετέραν Παναγιότητα κατασπαζόμενοι φιλήματι ἀγάπης ἐν Χριστῷ τῷ Θεῷ καί Σωτῆρι ἡμῶν διατελοῦμεν,

… Ὁ Ἀθηνῶν Χριστόδουλος, Πρόεδρος.


Μακαριώτατε,

Ἀσπάζομαι τή Δεξιά Σας,

Μαρούσι 20-12-2006

Στό ἐπισημότερο περιοδικό τῆς Ἐκκλησίας μας στήν «Ἐκκλησία» εἶναι δημοσιευμένη ἡ ἀπόφαση τῆς Διαρκοῦς Ἱερᾶς Συνόδου τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος πρός τόν Παναγιώτατο Οἰκουμενικό Πατριάρχη κ. Βαρθολομαῖο γιά τό θέμα τοῦ δευτέρου γάμου τῶν ἐν χηρείᾳ κληρικῶν. 

Στό πρῶτο μέρος τῆς Ἐπιστολῆς – ἀποφάσεως αὐτοεγκω-μιάζεται ἡ Δ.Ι.Σ. ὡς φορέας, ὁ ὁποῖος ἀπαρασάλευτα τηρεῖ τήν ὀρθόδοξη Παράδοση καί τούς Ἱερούς Κανόνες.  Στό δεύτερο μέρος, στό «διά ταῦτα» κατάφορα παραβιάζεται αὐτή ἡ θεανθρώπινη, ἀποστολική καί Πατερική Παράδοση.  Γιά πρώτη φορά μετά ἀπό 2000 χρόνια παίρνεται ἡ ἀπόφαση νά ἐπιτραπεῖ ὁ δεύτερος γάμος στούς ἐν χηρείᾳ κληρικούς, «κατά περίπτωση καί κατ’ ἄκραν οἰκονομίαν». 

Ἐπιτρέψατέ μου νά Σᾶς καταθέσω ταπεινά τήν ἔκπληξή μου γιά τούς παρακάτω λόγους:

  1. Πρό διετίας μέ ἀπόφαση τῆς Δ.Ι.Σ. εἶχε συσταθεῖ ἐπιτροπή ἀπό τούς κ. Τρωγιᾶνο, π. Χρυσ. Σαββάτο, καί ἕνα  πολύτεκνο καταξιωμένο, πρόσφατα χηρεύσαντα κληρικό, πρός ἐξέταση τοῦ θέματος: δεύτερος γάμος τῶν ἐν χηρείᾳ καί διαζεύξει κληρικῶν.  Ἡ ἐπιτροπή ὁμόφωνα ἀποφάσισε νά μή κάνει δεκτή τήν πρόταση, σύμφωνα μέ τούς Ἱερούς Κανόνες καί τή μακρά παράδοση τῆς ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας μας.  Τί συγκλονιστικό ἄλλαξε ἀπό τότε μέχρι σήμερα, ὥστε νά κάνει δεκτή τήν πρόταση γιά δεύτερο γάμο στούς ἐν χηρείᾳ (μόνο;) κληρικούς;
  2. Ἀπ’ ὅσο γνωρίζω, καί γνωρίζετε ὅτι γνωρίζω τήν πλειονότητα τῶν ἐν χηρείᾳ κληρικῶν τῆς Ἐκκλησίας μας, δέν ὑπάρχουν χῆροι κληρικοί, οἱ ὁποῖοι ἔχουν τή διάθεση καί τά κουράγια νά ριψοκινδυνεύσουν μιά δεύτερη περιπέτεια μετά ἀπό τήν πρώτη, πού παρεχώρησε, οἰκονόμησε ἤ εὐδόκησε ἡ ἀνεξιχνίαστη βουλή τοῦ ἐν Τριάδι Θεοῦ.  Γιατί ἡ Δ.Ι.Σ. σπεύδει;
  3. Στό λόγο Του περί Παρθενίας ὁ ἱερός Χρυσόστομος, πλήρως θεοφώτιστος καί βαθύς γνώστης τῶν ἀληθινῶν ἀναγκῶν τῆς ψυχῆς τῶν πιστῶν καί τῶν οἰκογενειῶν τους, ἀλλά καί ὁ ἴδιος παθών καί μαθών τά τῆς ὀρφανείας καί τῶν ἀκτίστων δωρεῶν πού ἀπήλαυσε ἀπό τή σεμνή χήρα μητέρα του, θεωρεῖ τή χηρεία ὡς τιμητική κλήση τοῦ φιλανθρωποτάτου Κυρίου πρός τόν πιστό τῆς Ἐκκλησίας.  Εἶναι δυνατόν νά μή γνωρίζει αὐτά ἡ Δ.Ι.Σ.;
  4. Εἶναι τοῖς πᾶσι γνωστό ἀλλά καί στούς ὑποψηφίους κληρικούς ὅτι κατά τήν ὑπέρλαμπρη ἡμέρα τοῦ γάμου μας δέ μᾶς δώθηκε οὔτε μυστική οὔτε φανερή ὑπόσχεση, ὅτι θά μᾶς πάρει ἀπό τήν παροῦσα ζωή καί τούς δύο συζύγους μαζί ἤ θά μᾶς ἀφήσει καί τούς δύο μαζί νά ἀναπτύξουμε ὁμαλά τή μικρή ἤ μεγάλη ἱερατική οἰκογένειά μας, ὁ καί νεκρῶν καί ζώντων τήν ἐξουσίαν ἔχων Κύριός μας. 
  5. Τά παραπάνω γνωρίζοντας ἀπό τήν τρέχουσα ἐμπειρία τῆς ζωῆς καί τά λαϊκά πιστά μέλη τῆς Ἁγίας Ἐκκλησίας μας, δέν ἔχουν ἀπαιτήσεις κοινῆς μέχρι τό θάνατο συζυγικῆς συμβιώσεως ἀπό Τόν καί νεκρῶν καί ζώντων ἐξουσιάζοντα Χριστό.  Πῶς εἶναι δυνατόν οἱ ποιμένες νά ἔχουν ἀπαιτήσεις πού ξεπερνοῦν τίς περιορισμένες ἐνδοκοσμικές ἀξιολογήσεις καί ἐκτιμήσεις; Ἐκτός καί ἡ Δ.Ι.Σ. ἔχει κάποιο ἄλλοθι ἀλαθήτου παπικοῦ τύπου.
  6. Εῑναι πάγια ἀντιληπτό ἀκόμα καί στούς ἁπλοϊκούς  λαϊκούς ὀρθοδόξους πιστούς, ὅτι δέν ἔχει καμία σχέση ἡ δική μας ἡ Δ.Ι.Σ. μέ τήν παπική μοναρχική ἀπολυταρχία.  Ἡ ὀρθόδοξη Δ.Ι.Σ. ἐκφράζει τή διαχρονική ἐμπειρία τῶν Ἁγίων Γραφῶν καί τῆς Ἱερᾶς Παραδόσεως.  Ξαφνιάζονται λοιπόν οἱ ἁπλοῖ πιστοί μας, ὅταν πληροφοροῦνται ὅτι ἀπό τώρα θά μποροῦν οἱ χῆροι κληρικοί νά «ξαναπαντρεύονται».
  7. Ἐπώνυμος κληρικός σέ δημόσια ὁμιλία του ὑπεστήριξε, ὅτι ὑπάρχει μυστική – κρυφή συμφωνία τῶν δικῶν μας ταγῶν μέ τόν Ποντίφηκα τῆς Ρώμης.  Φιλόφρονα δηλ.  ἐπιθυμοῦμε νά διευκολύνουμε τόν πάπα νά θεσπίσει καί αὐτός τόν πρῶτο γάμο τῶν παπικῶν κληρικῶν, ἀφοῦ ἀποσχηματίζονται καί «παντρεύονται» ἀρκετοί παπικοί κληρικοί, ἐπειδή μέχρι σήμερα ἡ ἀγαμία στούς παπικούς κληρικούς εἶναι ὑποχρεωτική.  Σύμφωνα μέ τό παραπάνω σενάριο ἐφόσον πρωτοφανῶς ἡ ὀρθόδοξη Δ.Ι.Σ. θά θεσμοθετήσει τό δεύτερο γάμο τῶν κληρικῶν, εὔκολο ἄλλοθι ἐκσυγχρονιστικό θά δοθεῖ καί στούς παπικούς νά θεσμοθετήσουν τόν πρῶτο γάμο.  Εἶναι δυνατόν νά φτάσει ἡ Δ.Ι.Σ. τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος σέ τέτοιας ποιότητος ὑποτέλεια ἔναντι τῆς Παπικῆς ὑπεροψίας;  (ἄν βέβαια ἰσχύει τό παραπάνω σενάριο;)
  8. Ὅσα γράφονται στήν ἀπόφαση τῆς Δ.Ι.Σ. περί φιλανθρωπίας, ταπεινῶς φρονοῦμε ὅτι δέν ἰσχύουν.  Φιλανθρωπία εἶναι νά «εὐλογήσει» ἡ Δ.Ι.Σ. τό χῆρο κληρικό νά ρίξει τόν ἑαυτό του, τό ποιμαντικό του λειτούργημα, τά ὀρφανά παιδιά του καί τήν νέα μητριά στή δυστυχία, πού ὡς ἐπί τό πλεῖστον ζοῦν οἱ διπλοπαντεμένοι καί ἡ «νέα» τους οἰκογένεια;  Πρίν ἀξιωθεῖτε τοῦ ἐπισκοπικοῦ ἀξιώματος τοῦ μέλους τῆς Δ.Ι.Σ. ἀσφαλῶς εἴχατε τήν ἐμπειρία τοῦ ἐξομολόγου πνευματικοῦ καί ἀσφαλῶς θά εἴχατε πονέσει ἀπό τά πολλά βάσανα, ψυχολογικά προβλήματα, τραύματα, τίς ἀξεπέρα­στες ἀντιζηλίες καί μύρια ἄλλα δεινά πού συνήθως τυραννοῦν τίς οἰκογένειες τῶν διπλοπαντρεμένων λαϊκῶν, ἀντί πινακίου φακῆς (τῆς ἀμφίβολης σεξουαλικῆς ἀπολαύσεως).  Φαντασθεῖτε, σεβαστοί πατέρες, πόσο αὐξημένα θά εἶναι τά προβλήματα τῶν (μή γένοιτο!) διπλοπαντρεμμένων κληρικῶν, ἀφοῦ μέ τίς εὐλογίες τῆς Δ.Ι.Σ. θά ἔχουν ξεκοιλιάσει τούς ἱερούς κανόνες καί θά ἔχουν περιφρονήσει τίς σωτήριες ὁδηγίες τῶν ποιμαντικῶν ἐπιστολῶν τοῦ Ἀπ.  Παύλου.
  9. Ἄς λάβουμε σοβαρά ὑπ’ ὄψη τίς ποιμαντικές Ἐπιστολές τοῦ Ἀπ. Παύλου, πρός Τῖτον καί πρός Τιμόθεον.[1]  Ἐπιμένει ὁ θεῖος Παῦλος ὅτι ὁ Ἐπίσκοπος ἤ πρεσβύτερος θά πρέπει νά εἶναι μιᾶς γυναικός ἀνήρ.  Γιατί ἐπιμένει σ’ αὐτό τό χαρακτηριστικό γνώρισμα τοῦ ἀληθινοῦ (καί μή μισθωτοῦ) ποιμένος; Διότι ἡ μονογαμία, ἀκριβῶς ἀποτελεῖ τό πιό σοβαρό δεῖγμα ὡρίμου ἀνδρός μέ ἑνοποιημένη προσωπικότητα.  Συναισθηματικές διαρροές, φλερταρίσματα, γελοιότητες καί γλυκόλογα, κοπλιμέντα καί λουλούδια σέ διάφορα πρόσωπα δέν συνιστοῦν καί κατά Παῦλο καί κατά τούς ἀνδρώδεις ἁγίους Πατέρες ἐγγάμους καί ἀγάμους, δέν συνιστοῦν ὡρίμους ποιμένες, τούς ὁποίους μπορεῖ νά ἐμπιστευθεῖ τό χριστεπώνυμο πλήρωμα.  Ἐκτός βέβαια καί θεωρήσουμε τό θεῖο Παῦλο καί τούς πνευματικούς υἱούς του Τῖτο καί Τιμόθεο, πού ἀποδέχονται τίς συμβουλές του, κολλημένους, ἀναχρονιστές, φονταμενταλιστές, ἀπροσάρμοστους στά μετανεωτερικά δεδομένα τῶν ἀρχιτεκτόνων τῆς Νέας Ἐποχῆς.
  10. Μέ τήν ἴδια λογική, τή ματανεωτερική τῆς Νέας Ἐποχῆς πού ἐπιβάλλει μετανεωτερική χριστιανική πίστη, λατρεία και μετανεωτερικό χριστιανικό ἦθος, θά δεχθοῦμε σέ πολύ λίγο χρονικό διάστημα πρόταση γιά δεύτερο γάμο μετά ἀνδρῖδος τῶν ἐν χηρείᾳ κληρικῶν τῶν διαζευγμένων ἤ καί τῶν τέως ἀγάμων, ὅπως γίνεται στούς πάστορες τοῦ Π.Σ.Ε. μέ τούς ὁποίους κάποιοι χαριεντίζονται.
  11. Τά προβλήματα πού θά ἀνακύψουν, ἄν καί τό Οἰκουμενικό Πατριαρχεῖο ἐνδώσει στίς μετανεωτερικές ἀπαιτήσεις τῶν σχεδιαστῶν τῆς Ν. Ἐποχῆς πάνω στό θέμα τοῦ δευτέρου γάμου τῶν ἐν χηρείᾳ κληρικῶν θά εἶναι πολλά καί ἀπρόβλεπτα.  Ὁ σκανδαλισμός τῶν πιστῶν θά εἶναι ὀξύτατος καί θά δυναμιτίσει ἐκρηκτικά τό πάντοτε ἰσχῦον κήρυγμα τῆς μετανοίας πρός τούς πιστούς σέ ὅλα τά ἐπίπεδα.  Μέ τί καρδιά, μέ τί σθένος μέ ποιά ἐμπειρία ἀγώνων μέχρις αἵματος θά μιλοῦμε και θά καθοδηγοῦμε τόσο ἐντός τῆς ἱερᾶς ἐξομολογήσεως, ὅσο καί ἐκτός αὐτῆς καί τούς νέους καί τίς νέες καί τούς ὡρίμους καί τίς ὥριμες καί τούς γεροντοτέρους και τίς γερόντισσες περί τῆς χαρᾶς, τῆς λαμπρότητος, τῆς μονογαμικῆς πιστότητος τῶν συζύγων.  Πῶς θά τολμᾶμε νά μιλᾶμε γιά τά φοβερά ἠθικά, πνευματικά καί ψυχολογικά προβλήματα πού ἐπιφέρουν οἱ ἀνευλόγητες προγαμιαῖες σχέσεις, ὅταν θεσμικά, πρακτικά, κοινωνικά καί ἐκκλησιολογικα, πλέον, μέ τόν «κατ’ ἄκραν οἰκονομίαν» δευτέρο γάμο τῶν ἐν χηρείᾳ κληρικῶν ἰσοπεδώνουμε κάθε ἔννοια καί κάθε προσπάθεια ἀγώνων πνευματικῶν γιά τή διαφύλαξη τῶν θησαυρῶν τῆς παρθενίας, πού κατά χάριν προσφέρει καί σέ μᾶς τούς πρώην ἐγγάμους ὁ ἴδιος ὁ Χριστός ὁ καί νεκρῶν καί ζώντων τήν ἐξουσίαν ἔχων;  Τό μήνυμα πού θά πάρουν οἱ πιστοί μας μέ μιά τέτοια ἀντίχριστη θεσμοθέτηση εἶναι, ὅτι τά πάντα ἀνάγονται (φροϊδικά) στό sex.  Μή μᾶς κοροϊδεύετε, Ἅγιοι Πατέρες, θά μᾶς ποῦν οἱ «πιστοί» μας.  Ἐσᾶς Σᾶς ἐνδιαφέρει στό βάθος τό sex. 
  12. Ἄν μάλιστα συνδυάσουν οἱ πιστοί μας καί τή γνωμοδότηση πού διαβιβάζεται στήν ἀνεξάρτητη ἀρχή προστασίας προσωπικῶν δεδομένων μέ τή σύμφωνη γνώμη τῆς Δ.Ι.Σ. οἱ πιστοί μας (ὄχι βέβαια καί οἱ ἄπιστοι) θά ἀπαγοητευθοῦν, ἀφοῦ θά συνειδητοποιήσουν, ὅτι ἡ Δ.Ι.Σ. ταυτίζεται ἀπόλυτα μέ τούς σχεδιασμούς τῆς Νέας Ἐποχῆς, πού ἀλλοτριώνει καί εὐτελίζει τό ἀνθρώπινο πρόσωπο.
  13. Ἡ ἀπόφαση αὐτή τῆς Δ.Ι.Σ. θά ἀνάψει τό πράσινο φῶς γιά νά χωρίσουν τίς πρεσβυτέρες τους ὅλοι οἱ δυσαρεστημένοι μέ αὐτές, θά ἀνοίξει ἡ «εὐνοϊκή» προοπτική γιά γάμο ὅλων τῶν ἀσταθῶν στή μοναχική πιστότητα μοναχῶν καί μοναζουσῶν καί εὐνόητο εἶναι, ὅτι δέν θά ὑπάρχει καμιά πλέον ἀναστολή γιά θεσμοθέτηση καί τοῦ τρίτου κτλ. Γάμου.
  14. Ἐφ’ ὅσον εἶναι γνωστό ἀκόμα καί στούς λαϊκούς, ὅτι ὁ δεύτερος γάμος θεωρεῖται οἰκονομία, διαβάζεται εἰδική ἀκολουθία στούς δίγαμους, δίδεται εἰδικός κανόνας καί κανονικά δέν στεφανώνονται οἱ δίγαμοι, γεννῶνται ἀδυσώπητα τά ἐρωτήματα:
  • Μέ ποιά ἀκολουθία οἱ δίγαμοι ἱερεῖς θά παντρεύονται;
  • Ποιός θά τούς παντρεύει; Ὁ Ἀρχιεπίσκοπος, ἡ Δ.Ι.Σ. ἕνας ἤ πολλοί ἱερωμένοι;
  • Θά φοροῦν τά ράσα τους οἱ ἱερεῖς γαμβροί;
  • Ἄν εἶναι ἀρχιμανδρῖτες, θά φοροῦν καί τό ἐπανοκα­λύμ­μαυχο;
  • Θά ἐπιτρέπεται στούς γαμβρούς ἱερεῖς νά διαλέγουν νύφη ἀπο τίς πνευματικοκόρες τους;
  • Πῶς θά ἀντιμετωπίσει ὁ παντρεμένος πνευματικός πατέρας τίς πολλές ἄλλες ἀντίζηλες πνευματικοθυγατέρες, ἐλεύθερες καί παντρεμένες δυσαρεστημένες πού θά εἶναι ἕτοιμες νά τόν κατασπαράξουν γιατί δέν τίς προτίμησε;
  • Μήπως θά προσπαθήσει «κατ’ ἄκραν οἰκονομίαν» νά ἱκανοποιήσει διαδοχικά καί τίς ἄλλες «ἐν κρυπτῷ καί παραβύστῳ» ὑπήκοντας στίς ἀδυσώπητες ἐρωτικές πιέσεις τους;
  • Μήπως ἡ Δ.Ι.Σ. θά βάλει ὅριο ἡλικίας τῆς ὑποψήφιας νέας δεύτερης πρεσβυτέρας, γιά νά περιορίσει τό σκανδαλισμό τῶν πιστῶν;
  • Θά ἐπιτρέψει ἡ Δ.Ι.Σ. στόν ὑποψήφιο γαμβρό ἱερέα νά βελτιώσει τήν οἰκονομική του κατάσταση διαλέγοντας τήν ὡραιότερη, τήν καλύτερη καί τήν πλουσιώτερη γιά νά ἀντιμετωπίσει τά νέα ἔξοδα γάμου, ἄλλων παιδιῶν κτλ; Μήπως ἡ Δ.Ι.Σ. θά ζητάει φορολογική δήλωση καί τό Ε9 γιά νά ἀναχαιτίζει τήν πλεονεξία τῶν ὑποψηφίων ἱερέων;
  • Πῶς θά ἀντιμετωπίσει τό ποίμνιο τῶν ἀνδρῶν συζύγων ὁ φερόμενος ὡς ὑποψήφιος γαμβρός καί ταυτόχρονα πνευματικός πατέρας, ὅταν θά διαπιστώνει (ἤ δέν θά εἶναι εὔκολο νά διαπιστώνει) τούς φοβερούς ζηλότυπους λογισμούς καί τά ἀδηφάγα αἰσθή­ματα ἐναντίον του, ἀφοῦ θά τρομάζουν (ἄν ἀγαποῦν τίς συζύγους τους) οἱ σύζυγοι μήπως ξελογιασθοῦν αὐτές μέ τόν ὑποψήφιο γαμβρό πνευματικό τους πατέρα;\

15. Εἶναι προφανέστατο, ὅτι ἄν θεσμοθετηθεῖ ὁ δεύτερος γάμος τῶν ἐν χηρείᾳ κληρικῶν, κατά μείζονας εὔλογους λόγους θά θεσμοθετηθεῖ καί γιά τούς διϊσταμένους διαζευγμένους.  Ἀναλογίζε­σθε τά μαχαίρια πού θά βγάλει ἡ «ἀδικημένη» πρώην πρεσβυτέρα ἐνάντια στήν καινούργια καί τανάπαλιν;  Ἡ Δ.Ι.Σ. δέν γνωρίζει τά μίση πού δημιουργοῦνται στούς χωρισμένους; Ἡ Δ.Ι.Σ. ζεῖ σέ ἄλλον πλανήτη;

16. Ὅλες οἱ Ὀρθόδοξες Ἐκκλησίες ἔχουν ὡς πρότυπο τήν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία τῆς Ἑλλαδος, στή θεολογία καί δογματική διδασκαλία, στό ὀρθόδοξο ἦθος κληρικῶν καί λαϊκῶν, στή συμμετοχή τοῦ λαοῦ στή ζωή τῆς Ἐκκλησίας καί σ’ ὅλους τούς θεανθρώπινους θεσμούς, ἤθη καί ἔθιμα πού ἐνέπνευσε καί ἐξακολουθεῖ νά ἐμπνέει ἡ μητέρα μας Ἐκκλησία.  Ὅταν ἀργά ἤ γρήγορα πληροφορηθοῦν τήν ἀλλοτρίωση πού θεωρητικά καί πρακτικά διδάσκει ἡ Δ.Ι.Σ. τῆς Ἑλλάδος στό πιό ἱερό κύτταρο τῆς ζωῆς, τῆς κοινωνίας καί τῆς Ἐκκλησίας, τί θά ποῦν, τί θά σκεφθοῦν, τί θά κάνουν, πῶς θά ἀντισταθοῦν στίς θανατηφόρες ἀθεϊστικές-ἀγνωστικιστικές-παν­θρησκειακές-παγκοσμιοποιητικές πιέσεις τῆς Νέας Ἐποχῆς πού σαρώνει μέ κάθε τρόπο ὅλες τίς ἀξίες, ὅλες, τίς συνειδήσεις, ὅλους τούς θεσμούς; Εἶναι τόση ἀνάγκη νά δείξει ἡ Δ.Ι.Σ. τό «ἐκσυγχρονιστικό» της πρόσωπο σέ τόσο νευραλγικό πόστο τῆς Ἐκκλησίας πού σχετίζεται καί ἀλληλοπεριχωρεῖται μέ τή φλέγουσα (πυρός φλόγα)  ἱερωσύνη, μέ τή χριστιανική οἰκογένεια καί μέ τήν εὐρύτερη οἰκογένεια τῆς Ἐκκλησίας πού μᾶς προετοιμάζει γιά τή θριαμβεύουσα Ἐκκλησία;

17. Ὕψίστη φιλανθρωπία τῆς ἁγιωτάτης Ἐκκλησίας μας ἀποτελοῦν οἱ διακριτικότητοι ἱεροί κανόνες, πού δέν ἐπιτρέπουν στόν ἱερέα τό δεύτερο γάμο.  Τόν προφυλάσσουν ἀπό μιά ἀτέλειωτη δυστυχία καί ἀπό μιά κόλαση, πού παραπάνω τολμήσαμε χωρίς φόβο καί πάθος νά περιγράψουμε ὡς πολλά παθόντες, ἀπό τήν πρώιμη χηρεία ἀλλά καί μέγιστα εὐεργετηθέντες καί ἀπίστευτα δικαιωθέντες τόσο ἡ ἐλαχιστότητά μου, ὅσο καί τά ἀπορφα-νισθέντα τέκνα μου.  Ζήσαμε βαθύτατη ὀδύνη ἐκ τοῦ πένθους τῆς γήινης στερήσεως τῆς ἁγίας πρεσβυτέρας, μητέρας καί συζύγου, πού ἡ μνήμη της παραμένει καί θά παραμένει ἄσβεστη τόσο στά μεγάλα πλέον παιδιά, ὅσο καί στή δική μου ἀσημαντότητα.  Δέν εἶναι φιλάνθρωποι οἱ ἱεροί κανόνες πού μᾶς ἐκπαιδεύουν ἔτσι, ὥστε τό πολίτευμά μας νά μή καρφώνεται μόνο ἐπί τῆς γῆς, ἀλλά σταδιακά νά γίνεται καί πολίτευμα, κατά τό θεῖο Παῦλο, ἐν Οὐρανοῖς.  Πάθαμε, ἀλλά καί μάθαμε, χῆρος ἱερέας πατέρας καί ὀρφανά παπαδοπαίδια, ὅτι ἡ μητέρα πρεσβυτέρα βρίσκεται ἐν οὐρανοῖς καί ὅτι ἡ οἰκογέ­νειά μας ἐκτείνεται, ὡς ἔδοξε τῷ Κυρίῳ, στή θριαμβεύουσα Ἐκκλησία ἐν Οὐρανοῖς.

Αὐτά δέν τά πιστεύει ἡ Δ.Ι.Σ. ; Γιατί θέλει νά ἀλλάξει αὐτόν τόν ὀρθόδοξο τρόπο ζωῆς πού ἑτοιμάζει πολῖτες τοῦ οὐρανοῦ καί ὄχι κυνηγούς τῶν χαμαιρπῶν δαιμονιωδῶν ἡδονῶν;

Εὐλαβῶς ἀσπάζομαι τήν δεξιάν Σας

ἐλάχιστος ἐν πρεσβυτέροις
ἀρχιμ. Σαράντης Σαράντος
ἐφημέριος Ἱ.Ν. Κοιμήσεως Θεοτόκου Ἀμαρουσίου


[1] «δεῖ οὖν τόν ἐπίσκοπον ἀνεπίληπτον εἶναι μιᾶς γυναικός ἄνδρα…»  Πρός Τιμόθ. Γ΄ 3,2

«Διάκονοι ἔστωσαν μιᾶς γυναικός ἄνδρες»  Πρός Τιμόθ. Γ΄ 3,12

Δές ἐπίσης πρός Τιμ. Α΄ 5,4-16

«… καί καταστήσεις κατά πόλιν πρεσβυτέρους… εἴ τίς ἐστίν ἀνέγκλητος, μιᾶς γυανικός ἀνήρ…» Πρός Τῖτον 1,5-6