π. Γεώργιος Δ. Μεταλληνός

Εὐχαριστῶ τὀν Τριαδικό Θεό μας, πού ἐπεφυλάχθη στήν ταπεινότητά μου ἡ μεγάλη τιμή νά κηρύξω τήν ἒναρξη τῶν ἐργασιῶν τῆς Ἡμερίδας μας, εἰς τόν τόπον τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Πειραιῶς Κυρίου Σεραφείμ, ὁ  ὁποῖος εἶναι μέν ὁ φιλοξενῶν τό Συνέδριό μας, Ἱεράρχης, ἀλλά καί ἓνας ἐκ τῶν ὁμιλητῶν του. Θά μοῦ ἐπιτραπεῖ πολύ σύντομα νά χαράξω τό πλαίσιο τῆς θεματικῆς τῆς Συνάξεώς μας καί τῶν ἐργασιῶν της, καταθέτοντας τρεῖς σημαντικές μαρτυρίες.

α) Τόν Σεπτέμβριο τοῦ 2000 ἢμουν ἓνας ἐκ τῶν ὁμιλητῶν τοῦ «Πανελληνίου Μοναστικοῦ Συνεδρίου» στά Μετέωρα. Τό θέμα τῆς Ἀνακοινώσεώς μου ἦταν: «Μοναχισμός καί Λατρεία» καί ἒκλεισε ὡς ἑξῆς: «Τό Γένος μας σώθηκε κυριολεκτικά μέσα στά Μοναστήρια.  Πιστεύω ἀκράδαντα, μέ ὃσα συντελοῦνται στούς καιρούς μας, σ’ αὐτόν τόν σωστικό ρόλο τῶν Μοναστηριῶν μας, ἰδιαίτερα σήμερα (τό 2000), πού ἂνοιξε ἡ νέα τουρκοκρατία μας¹, ἲσως δέ καί ἡ δική μας σοβιετοκρατία²». Ναί, καλά ἀκούσατε. Προορατικό χάρισμα; Ὂχι, δυστυχῶς, Ἦταν ἁπλά ἡ διαίσθηση, πού προσφέρει ἡ ἱστορική ἐντελέχεια στόν ἐρευνητή τῆς Ἱστορίας.

ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΠΕΙΡΑΙΩΣ  Σ Ε Ρ Α Φ Ε Ι Μ

ΕΙΣΗΓΗΣΗ TOY ΣΤΗΝ ΗΜΕΡΙΔΑ «Η ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ ΑΠΕΝΑΝΤΙ ΣΤΗ ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΑΡΝΗΣΗ »

Εἶναι τιμή διά τήν Ἱ. Μητρόπολη Πειραιῶς νά ἔχει θέσει ὑπό τήν αἰγίδα Της τήν παροῦσα ἡμερίδα. Ἐπιθυμῶ νά ἐκφράσω τήν εὐγνωμοσύνη μου στούς Ἐλλογιμωτάτους διοργανωτάς τήν «Σύναξη γιά τήν Ὀρθοδοξία» ὑπό τήν ἐμπνευσμένη προεδρία τοῦ Αἰδεσιμ. καί Ἐλλογιμωτ. ὁμοτίμου Καθηγητοῦ τοῦ ΕΚΠΑ Πρωτοπρεσβυτέρου Γεωργίου Μεταλληνοῦ καί τήν «Ἑστία Πατερικῶν Μελετῶν» ὑπό τήν πεπνυμένη Προεδρία τοῦ Πανοσιολ. Ἀρχιμανδρίτου Σαράντη Σαράντου.

Πρέπει νά γίνει σαφές ὅτι οἱ σχέσεις Ἐκκλησίας-Πολιτείας ἀφοροῦν σέ ἤδη διακριτούς ρόλους ὅπως ὁ νῦν Πρόεδρος τῆς Δημοκρατίας στό βιβλίο του «Ἡ ἀναθεώρηση τοῦ Συντάγματος, Ὑπό τό πρίσμα τῆς κοινοβουλευτικῆς ἐμπειρίας», ἐκδ. Α.Α. Λιβάνη, Ἀθήνα 2010, σελ. 65 ἑπ. ἔχει ὑποστηρίξει. «Οἱ διακριτοί ρόλοι προκύπτουν ἀπό τήν συγκρότηση τοῦ περιγράμματος τοῦ κράτους δικαίου δηλ. ἀπό τήν συνταγματική καί ἔννομη τάξη καί εὑρίσκονται στά ὅρια ἐκκοσμικεύσεως τῶν σχέσεων Κράτους καί Ἐκκλησίας ὑφισταμένου τοῦ πολυθρύλητου διαχωρισμοῦ»    (Π. Μηλιαράκη-Συνταγματολόγου, ΕΠΙΚΑΙΡΑ 24-6-2016). Καί ναί μέν, στό πλαίσιο τῶν ρυθμιστικῶν κανόνων πού ἰσχύουν διατηροῦνται οἱ «εἰδικές σχέσεις» Κράτους καί Ἐκκλησίας, ὅπως τό ἑορτολόγιο καί οἱ ἐπίσημες τελετές, συναρτῶνται μέ τό τυπικό τῆς Ἐκκλησίας, ἐν τούτοις αὐτές οἱ «εἰδικές σχέσεις» δέν ἀναιροῦν τήν διάκρισι μεταξύ Κράτους καί Ἐκκλησίας, ὅπως ἀποδεικνύεται ἀπό τό γεγονός ὅτι ἡ Πολιτεία νομοθετεῖ ἐρήμην ἤ καί ἐναντίον τοῦ δόγματος καί τοῦ ἤθους τῆς Ἐκκλησίας ὅπως τά ψηφισθέντα νομοθετικά πλαίσια γιά τόν πολιτικό γάμο, τήν καύση τῶν νεκρῶν, τό αὐτόματο διαζύγιο, τήν ἀποποινικοποίηση τῆς μοιχείας, τή νομιμοποίηση τῶν ἐκτρώσεων, τό σύμφωνο συμβίωσης ἑτεροφύλων καί ὁμοφυλοφίλων κλπ. Συνεπῶς ἀπό τό γεγονός αὐτό ἀποδεικνύεται ὅτι οἱ ρόλοι Ἐκκλησίας καί Πολιτείας εἶναι ἀπολύτως διακριτοί καί βρίσκονται στά ὅρια τῆς ἐκκοσμίκευσης. Ἑπομένως ἡ ἰδεοληψία περί δῆθεν θεοκρατίας πηγάζει μόνο ἀπό σκοτεινή ἐμπάθεια καί νομική ἄγνοια ἤ μίσθαρνη στράτευση.

Γεώργιος Ποταμιᾶς,
Σύμβουλος  τῆς  Ἐπικρατείας

Ι. Κατά τή Θεωρία:

1.- Στό ἄρθρο 21 παρ. 1 τοῦ Συντάγματος τοῦ 1975 ὁρίζεται ὅτι: «1.Ἡ οἰκογένεια, ὡς θεμέλιο τῆς συντήρησης καί προαγωγῆς τοῦ Ἔθνους καθώς καί ὁ γάμος, ἡ μητρότητα καί ἡ παιδική ἡλικία τίθενται ὑπό τήν προστασία τοῦ Κράτους».

Ἡ ἐν λόγῳ διάταξη περιλαμβάνει τόσο ἕνα ἀτομικό δικαίωμα, ὅσο καί μία θεσμική ἐγγύηση. Πρόκειται γιά μία διάταξη ὑπό τήν ἔννοια τῶν βασικῶν ἀτομικῶν δικαιωμάτων ἡ ὁποία ἀποσκοπεῖ στήν προστασία τοῦ  γάμου καί τῆς οἰκογένειας ἀπό ἐξωτερικές ἐπεμβάσεις ἐκ μέρους τοῦ Κράτους. Μέ βάση τή διάταξη αὐτή κάθε φυσικό πρόσωπο ἔχει ἕνα δικαίωμα ἀμύνης κατά προσβλητικῶν καί βλαπτικῶν προσβολῶν ἐκ μέρους τοῦ Κράτους. Ἀναμφίβολα ἡ συνταγματική αὐτή διάταξη περιλαμβάνει καί μία θεσμική ἐγγύηση. Ὑπό τήν ἔννοια ὅτι ἡ διάταξη αὐτή προστατεύει ὡς πρός τήν οὐσιαστική τους δομή τόν γάμο καί τήν οἰκογένεια. Ἡ προστατευτική λειτουργία τῆς διάταξης αὐτῆς ἐγγυᾶται τόν πυρήνα τῶν διατάξεων τοῦ γάμου καί τῆς οἰκογένειας ὅπως αὐτές εἶναι διαμορφωμένες στό Ἀστικό Δίκαιο, ὑπό τήν ἔννοια ὅτι δέν μποροῦν νά καταργηθοῦν οὔτε νά ὑποστοῦν οὐσιώδη μεταβολή ὅποτε ἡ διάταξη αὐτή λειτουργεῖ προστατευτικά ἔναντι κρατικῶν μέτρων τά ὁποία θά ἔθιγαν συγκεκριμένα στοιχεῖα τῆς οἰκογένειας πού ἀποτέλεσαν τήν βάση τῆς συνταγματικῆς διατάξεως.

Ἡ «Σύναξη γιά τήν Ὀρθοδοξία», καί ἡ «Ἑστία Πατερικῶν Μελετῶν», ὑπό τήν αἰγίδα τῆς Ἱ.Μ.Πειραιῶς, διοργά­νωσαν καί πραγματοποίησαν τό Σάββατο 18 Μαΐου 2019 στό Στάδιο Εἰρήνης καί Φιλίας (Σ.Ε.Φ.) Ἡμερίδα μέ θέμα:

«Ἡ Ὀρθοδοξία ἀπέναντι στή σύγχρονη ἄρνηση».

Ὁ Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Πειραιῶς κήρυξε τήν ἔναρξη τῆς ἡμερίδας καί ἀνέπτυξε τό θέμα: «Ὑφίσταται ἀναγκαιότης ἀλλαγῆς τοῦ συνταγματικοῦ πλαισίου σχέσεων Ἐκκλησίας – Πολιτείας, ἰσχύοντος τοῦ ἄρθρου 13 περί θρησκευτικῆς ἐλευθερίας στήν Ἑλλάδα; Μῦθοι καί Παρανοήσεις».

Ὁ κ. Γεώργιος Ἀποστολάκης, Ἀρεοπαγίτης, ἀνέπτυξε τό θέμα: «Ἡ ὀρθόδοξη Ἐκκλησία μέσα σέ μιά «θρησκευτικά οὐδέτερη» πολιτεία. Συνέπειες».

Ὁ κ. Γεώργιος Δ. Ποταμιάς, Σύμβουλος Ἐπικρατείας, ἀνέπτυξε τό θέμα: «Ο Γάμος καί ἡ Οἰκογένεια σύμφωνα μέ τό ἄρθρο 21 τοῦ Ἑλληνικοῦ Συντάγματος».